Stadsakkoord
Alstublieft!
Actieve bewoners die helpen écht samen de stad te maken
De samenleving moest een grotere rol gaan spelen in de ontwikkeling van Utrecht, gonsde het ruim vier jaar geleden. Welnu, die samenleving staat te trappelen. Initiatieven van bewoners wisten elkaar te vinden en zo zijn steeds bredere verbanden ontstaan, onderling en vaak ook met de gemeente.
Boter bij de vis
Wij als actieve bewoners zien waar goede samenwerking is ontstaan, maar ook waar nu echt dingen anders moeten. En omdat we zijn ingegaan op het appèl vanuit de overheid vragen we nu om boter bij de vis. Geen aai over de bol, maar partnerschap bij de grote keuzes waar de stad voor staat. Dat vraagt om een maatschappelijk akkoord tussen stad en politiek. Doet u mee?
Wij willen allemaal een Utrecht dat niet verdeeld is en waar niemand wordt buitengesloten. Wij zien in de praktijk een stad waarin ontwikkelingen nog te vaak worden gedomineerd door vastgoedexploitaties, durfinvesteerders en groei, waarvan onduidelijk is of de stadsbewoner daar wel bij vaart. Een stad waarin gezondheid en geluk ongelijk zijn verdeeld. Terwijl de stad de bewoners juist hard nodig heeft voor een duurzame en rechtvaardige ontwikkeling.
Nieuwe fase
Er is een mooie basis gelegd voor samen stadmaken, maar we zijn toe aan een nieuwe fase. Van (te vaak vrijblijvende) participatie naar meer grip op budgettering en invloed op gebiedsontwikkeling, om maatschappelijke doelen te realiseren. Hoe dan, vraagt u?
5 suggesties om voorbij te grote vrijblijvendheid te komen, die wat ons betreft de basis vormen voor een Stadsakkoord:
1. Laat bewoners zichtbaar meer profiteren van de ontwikkeling van de stad en het geld dat dit oplevert, om tweedeling tegen te gaan
Iedereen met oog voor de stad ziet dat er een kloof aan het ontstaan is. Hoge huizenprijzen drukken laagbetaalde burgers weg uit hun buurten. Huurwoningen gaan in de aanbieding. De identiteit en sociale cohesie van buurten vervaagt. De binnenstad is het koopdomein voor mensen van buiten de stad. Stijgende huren maken het kleine ondernemers lastig hun zaak draaiende te houden. Bewoners of cultuurmakers die zelf initiatieven ontwikkelen op ongebruikte grond of gebouwen, worden naar de rand of buiten de stad geduwd. Dat baart ons zorgen, omdat het de vitaliteit van de stad schaadt.
-> Nu in tijden van groei investeerders ruimte krijgen in de stad, vragen we u dit komende collegeperiode te vertalen naar kansen voor de hele stad.
2. Laat buurten, lokale ondernemers en maatschappelijke initiatieven meer profiteren van de grote geldstromen, zodat geld beter maatschappelijk rendeert
Onze stad besteedt jaarlijks zo’n 600 miljoen aan aanbestedingen. Wat zou het effect zijn als een groter deel van dit budget ‘door de wijken’ zou lopen? Voorbeeld: de Ouderensoos van de Nieuwe Jutter laat zien dat dit voor een groot maatschappelijk effect zorgt en geld veel beter rendeert.
-> Wij stellen voor dat vijf procent van het inkoopbudget van de gemeente via de wijken, lokale bewonersinitiatieven en sociaal ondernemers loopt.
3. Stel bewoners en maatschappelijke initiatieven in staat om vaker zelf hun woningen, straten, pleinen, buurthuizen, cultuur en zorg te ontwikkelen
Onze stad besteedt jaarlijks miljoenen aan openbare ruimte, woon- en werkruimte en infrastructuur. Hoe kunnen we daar slimmer mee omgaan en investeringen in stenen combineren met maatschappelijke waarden?
-> Bijvoorbeeld door (buurt)bewoners vaker zelf aan het roer te laten in de openbare ruimte zodat zij kansen die ze zien kunnen uitvoeren ondersteund door de gemeente.
Of dat nu een fietspad, stuk groen of brug is. Initiatieven als de Oosterspoorbaan zouden er niet zijn zonder de inzet van gedreven stadsbewoners en dat verdient bredere steun en inzet.
4. Behandel vastgoed en grond in gemeentehanden als publiek goed, van en voor ons allen, en niet als marktgoed waar grote investeerders mee aan de haal gaan
Het handelen van de Utrechtse Vastgoed Organisatie en het Grondbedrijf wordt gestuurd vanuit de logica van de markt. Buurtinitiatieven, creatieve ondernemers of bewoners passen niet altijd in die mal en zijn zo vaak veroordeeld tot tijdelijk gebruik of hoge prijzen. Kijk naar de moeite die het het Hof van Cartesius heeft gekost om hun droom te realiseren. Dat kan en moet slimmer.
-> Bijvoorbeeld door een ‘right to bid’ te regelen en aangepaste koop- en huurprijzen voor maatschappelijke en culturele initiatieven te regelen.
5. Maak in de organisatie en werkwijze van de gemeente zichtbaar dat ambtenaren in en voor de buurten werken en stedelijke projecten daaraan dienstbaar zijn
Onze stad groeit. Wat zien bestaande wijken hier van terug? Voor wie is ‘Healthy Urban Living’? Dat betekent zorgvuldig omgaan met de haarvaten van de samenleving. De ambtenaren die het gesprek met de wijken voeren zitten vaak klem tussen tegenstrijdige eisen en wensen uit het apparaat.
Stel wijkbureaus in staat met bewoners wijkontwikkeling aan te jagen en gebiedsgericht te werken.
-> Realiseer per gebied of wijk een politiek en maatschappelijk gedragen ontwikkelagenda, waar bewoners en lokale ondernemers ook warm van worden en een lange termijnperspectief biedt.
Dames en heren politici, Utrecht is niets zonder haar bewoners. Bewoners die steeds actiever worden, en die laten zien dat de dingen die zij doen werken. Dat vergt een nieuwe fase in samen stad maken. Reken echt af met de stad als investeringsgrond voor (buitenlandse) investeerders, als maquette voor stadsontwikkeling of als een rekenblad voor de boekhouder. Het gaat om een stad als leefomgeving voor haar bewoners.
Daarom een maatschappelijk akkoord, in plaats van alleen een politiek akkoord. Welke partijen willen zich echt verbinden aan de burgers van de stad, in plaats van aan elkaar? Niet alleen een college-akkoord, niet alleen ‘politiek-ver-weg’, maar een akkoord tussen de nieuwe gemeenteraad en de inwoners van Utrecht.
De ondertekenaars van dit manifest vormen een mooie doorsnede van actieve burgers en nodigen de nieuwe raad uit om SAMEN in april te komen tot een maatschappelijk akkoord voor de komende 4 jaar!
En je kunt nog steeds meetekenen, via deze link.
Utrecht, 19 maart 2018
Appie Alferink (ZIMIHC)
Ellen van Akel (Actiegroep Binnenstad030)
Martijn van Andel
Rob van Aubel
Ronald Baas (de Witte Wolf)
Maureen Baas (Metaalkathedraal)
Gert Balk (Huurders Netwerk Mitros)
Olivier Beens (Kracht van Utrecht, Stichting Echt Overvecht, Adviesgroep Noordelijke Randweg)
Tim de Beet (Actiegroep Binnenstad030)
Teun Berting (Rammenas Roots Kitchen)
Arjan Biemans (Stadsinitiatief Rotsoord, Utrechtse Ruimtemakers)
Akke Bink (Oosterspoorbaan)
Txell Blanco Diaz (The Outsiders Union)
Marienel Blankers (Zus&Zo)
Herbert Boland (Daalsepark)
Daan Bramer (Stichting de Nijverheid)
Paul de Bruijn (Coehoorn Centraal, Arnhem)
Lauren Bruining (BOKS/Huurders SSH)
Wilma de Buck (Omzien naar Elkaar)
Ron Buiting (Rotsoordbrug, Stadsinitiatief Rotsoord, Utrechtse Ruimtemakers)
Gerard Cats (Oosterspoorbaan, wijkraad Oost, Kracht van Utrecht)
Binna Choi (Casco Art Institute)
Jeroen Collard
Cecile Custer
Arvid Dam (ondernemersvereniging Amsterdamsestraatweg)
Ben van Diest (speeltuin Pieter Bothstraat)
Gert Dijkstra (EenUtrecht)
Rachella Dubbeldam (De Buurtcamping, Social Collective)
Marieke Dubbelman
Wilma Duitscher (De Witte Wolf, betekenisjagers)
Bianca en Charlotte Ernst, Simone Tenda (Het Hof van Cartesius, Utrechtse Ruimtemakers)
Marinus van den Eventuin (Voedselbank Ondiep)
Jaklien Extra (Rust en Reuring)
Albert Faber
Anemoon, Aster en Jos Fliers (Zus & Zo)
Kees Fortuin (Instituut voor Sociale Gebiedsontwikkeling)
Mieke Franssen (Jongeren Cultuurhuis Kanaleneiland / Jongeren Cultuurspot Overvecht)
Jelte Tim Glas (Woonpioniers)
Fons Gennisse (Fons Gennisse Stedenbouw)
Ine Gevers (Stichting Niet Normaal)
Krasimira Georgieva
Roland Goetgeluk (wijkraad ZuidWest, Utrechtse Ruimtemakers)
Ramiro Gomes Monteiro (Starters4Communities)
Wim Gorissen (Nederlands Jeugd Instituut)
Jan Hamminga (wijkraad Utrecht Zuid)
Abdel Harchaoui (DOK 030)
Bert Harmelink (VVE Achterstraat VondelParc)
Maurice Hengeveld
Dagmar Hennipman
Barbara Hertogs
Patrick van der Hijden (Angl, TAAI)
Karen Hillege
Ady Hoitink (Stichting Kracht van Zuilen, Stichting U Onbeperkt)
Marianne Houkamp (Voedseltuin Overvecht)
Heleen Hüpscher
Fleur van IJperen (Social Firm)
Angelique Jacobs (Nieuw Rotsoord)
Taco Jansonius (stadsinitiatief Overvecht, Utrechtse Ruimtemakers)
Jelleke Jorritsma
Remco Jutstra (Ontwikkelgroep Lombok Centraal)
Mariska van Keulen (Zelfbeheer en Bewonersbod)
Ans Klein Geltink (Voedseltuin Overvecht)
Lieke Kleinsmann
Martin van ’t Klooster (Huurders030/STOK)
Wim Kok (Krommerijnpark)
Jan Korff de Gidts (Kracht van Utrecht)
Thijs-Jan Lanning (De NoordWester)
Alan Lauris Hoekstra
Eva Leen (Social Collective)
Fons van Lier
Iris Loos (New Neighbours/Dreaming of Syria)
Dorothé Lucassen (Het Wilde Westen)
Twan Luttikhold (De Utrechtse Euro)
Berry Kluinhaar (De Nieuwe Jutter)
Saskia Kluit (Fietsersbond)
Marije Lieuwens (stichting (un)commisssioned)
Mariska van Keulen (Zelfbeheer en Bewonersbod)
Jos Kloppenborg (Kracht van Utrecht, Vrienden van Amelisweerd)
Anne-Mette van Lieshout (Dorpstuin De Meern, Meernse Markt Ratjetoe, Utrechtse Ruimtemakers)
Jasper Maas (16X / Werkspoorkwartier)
Lauke Martens (De Witte Wolf)
Taco Meerpoel (De Andere Ontwikkelaar)
Miecke Monden-Duin (Stichting Vrienden van De Roef)
Gabriëlle Muris (Urban Impact)
Marij Nielen (Stichting Maanzaad)
Dennis Nolte (Spoor van vernieuwing, VIP-bus)
Lieke van Noord (Bewonersgroep Abraham Dolehof)
Arna Notten (SWK030 Creatieve Huisvesting)
Marijke Orthel (Urban Pilots)
Marit Overbeek (Rotsoordbrug, Utrechtse Ruimtemakers)
Ankie Petersen (OLD NEWS cultural heritage & urban development)
Maarten van der Pol (Piratenpartij Utrecht)
Roos Polman (Vereniging Dwarsverband)
Arjen van Ree (De Dreef030)
Marco Redeman (Zorgverslimming)
Ad de Regt (Hoograven Duurzaam)
Corrie Reijnhout (Utrecht Natuurlijk)
Wim de Reuver (Vereniging Krommerijnpark)
Joeri van de Riet (Starters4Communities)
Annemiek Rijckenberg
Barbara Roessingh
Femke Rotteveel (FOTODOK)
Nathan Rozema (Krachtstation, Stichting Utrecht aan de Nijl, Campolis waardevol vastgoed)
Bas Savenije (wijkraad Binnenstad)
Bob Scherrenberg (Overvecht Vastgoed/ Erfgoed Werkspoor Utrecht)
Andrea Schouw-Naphegyi (Coalitie voor Inclusie)
Geke Schrijver (Utrecht Climate Movement)
Lara Simons (Vriendinnen van Cartesius)
Frans Soeterbroek (Stadsinitiatief Overvecht, Utrechtse Ruimtemakers)
Saskia Soller
Bernadette Slotman
Didi Steen (Greetings from Utrecht)
Fayette Sweet (Wijkspeeltuin De Boog)
Mounhim Tahtahi (PvdA Utrecht)
Christel Terwiel (buurtcoöperatie Wederzijds)
Marlies Timmermans (EKKO)
Peter Tol
Ad Tourné (bewonersplatform Overvecht)
Erik Uitenbogaard (Cartesius Museum)
Bruno van Veen (Podium Oost)
Henri van de Vegt (Metroplex, Nieuw Utrecht)
Mark Verhoef (Voedseltuin Overvecht)
Oliver Verver (Piratenpartij Utrecht)
Fieke Ververgaert-Doesborgh (Stichting Podium Oost)
Emilie Vlieger (Ploeg)
Robbert van Vliet (IJsclub Siberia, NoordseParkbuurt)
Cobie de Vos (Het Huis Utrecht)
Gerard van Wakeren (wijkraad Noord West)
Hylke van der Wal (so/creatie)
Edo Wiersema (De Stadstuin)
Anneke Wensing (Utrecht Klimaatneutraal 2030)
Bart Witte (Daalsepark, Expodium)
Roswita Warmerdam
Els Wegdam (wijkraad Overvecht)
Friso Wiersum (Expodium)
Soraya de Wilde (hekje030)
Sander Willemsen (EnergieU)
Leentje van Wirdum (DAAR)
Peter vd Zalm (X16 Werkspoorkwartier)
Marijke van Zoelen (Kerngroep Ring Utrecht, De Witte Wolf)
Marije van Zomeren (100% Utrecht)
Peter Zonderland (Wijkraad Binnenstad)
Jan Zwarts (HuurdersNetwerk Mitros/STOK)
TEKEN OOK!
Bekijk het filmpje van de aanbieding
We zijn al begonnen! Rond maatschappelijk vastgoed en maatschappelijke waarde is deze tour langs de initiatieven Alles onder één dak en Hof van Cartesius gemaakt.
En om meer invloed voor bewoners op stadsontwikkeling te krijgen, zijn andere besluitvormingstrajecten nodig. We spraken organisatiepsycholoog Anke Siegers over de participatieladder en een nieuwe route.
Ook is procesbegeleider Frans Werter geïnterviewd over hoe je samen een buurtvisie opstelt. Hij deed dit met bewoners en ondernemers van de Utrechtse Kanaalstraat en Damstraat.